Schrijven met krijt en met je pen over stoepplantjes

Even nog een aanvulling op mijn vorige blog over ‘lezen en schrijven over natuur’. Ik kreeg een reactie van een natuurdocent dat je ook naar buiten kan gaan om eerst de natuur te ervaren, voordat je erover gaat lezen en schrijven. Ik dacht: ja, dat is altijd beter: iets echt ervaren met je eigen zintuigen. Misschien geldt dat zeker in deze tijd, waarin veel kinderen nauwelijks meer buiten of ‘in de natuur’ komen. Er alleen over lezen is dan armoedig. Ik weet ook zeker dat goed om je heen kijken leidt tot beter verwoorden en dus beter schrijven.

En toen kwam ik ineens een geweldig artikel tegen op NemoKennisLink, over het vinden en determineren van stoepplantjes: plantjes die in de stad gewoon door alles heen groeien, zelfs tussen stenen door, en die we als onkruid beschouwen dat door gemeentemannetjes en -vrouwtjes moet worden weggemaaid met motorzeisen. Het artikel (overigens een geweldige tekst om een begrijpend leesles mee te doen) gaat over mensen die zulke plantjes bestuderen, opzoeken in flora’s en andere gidsen, en de namen dan met stoepkrijt op het trottoir schrijven naast het plantje. Het gaat ook over hoe je anders naar een plantje (of een dier) kijkt als je er de naam van weet. Alsof het door die naam ineens zichtbaar wordt en de moeite waard.

Ik voel mij geraakt door dit vriendelijke initiatief. Volgens mij raakt het aan de kern van wat biologie is: de wetenschap die verschijnselen in de natuur onderzoekt, namen geeft en classificeert. Hier is zelfs een aparte intelligentie voor ontdekt in de meervoudige-intelligentie-theorie: de natuur-intelligentie, waarin het vermogen tot observeren en categoriseren centraal staat.

Bron: https://talentstimuleren.nl/thema/begaafdheid/theorie-modellen/gardner

Maar vooral de letterlijke laagdrempeligheid ervan spreekt mij aan. Je zou kinderen kunnen proberen te interesseren voor wat er op stoepen, in kieren en randen van terreintjes zomaar groeit, en wat we daarvan eigenlijk weten. Je zou ze op pad kunnen sturen met tekenbordjes of camera’s, om vast te leggen welke plantjes ze vinden, deze na te tekenen en te vergelijken. Je zou ze kunnen leren om in flora’s naar de namen te zoeken. Met stoepkrijt weer naar buiten om de namen bij te schrijven, zoals in het artikel. Gevonden informatie overzichtelijk opschrijven. Samen een eigen flora maken voor plantjes in de buurt van de school, ik zie het helemaal voor me.

 

Dit is een voorbeeld van een rijke opdracht waarin kennis, kijken, lezen, tekenen en schrijven samengaan. Kennis: centraal staat kennis over planten, hun onderdelen, indelingen en manieren van groeien met de bijbehorende vaktaal. Kijken: heel goed de verschillende onderdelen van een plantje observeren door ze na te tekenen of te vergelijken met een ander plantje. Lezen: grasduinen en zoeken in verschillende soorten boeken of flora-websites, teksten lezen over stadsnatuur. Online gemeenschappen ontdekken van mensen die daarin ook geïnteresseerd zijn. Tekenen en schrijven: plantjes natekenen, al dan niet op hun vindplaats, en met de kinderen bespreken op welke manier je daarbij de kenmerken en wetenswaardigheden ordelijk kunt opschrijven. Samen nadenken over een ordening van de verschillende teksten in een boekje of op een website.

Taalonderwijs kan leuk en leerzaam zijn!

En dan die mooie kinderboeken…                                                                                                            Klik op de afbeelding om naar het boek te gaan:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.